Jakiś czas temu trafiłem w sieci na prawdziwy dokumentalny skarb – skarb dla każdego sympatyka historii swojej rodzinnej ziemi. Pochodzę z małej miejscowości Niebylec położonej 28 kilometrów na południe od Rzeszowa w kierunku Sanoka.
Niebylec miał przed wojną sporą społeczność żydowską. Najstarsze wzmianki o Żydach w Niebylcu pochodzą z XVIII w. Prawdopodobnie na ten sam okres można datować cmentarz. Pod koniec XIX w. powstała murowana synagoga. Podczas wojny większość mieszkańców zginęła w Bełżcu lub została przewieziona do getta w Rzeszowie.
Nieco informacji na ten temat można znaleźć tutaj : http://www.polin.org.pl/cities/65/galeria/, czy tutaj : http://www.shtetlinks.jewishgen.org/Kolbuszowa/Niebylec/Niebylec1.html.
Jakież było moje zdziwienie gdy na stronie U.S. Holocaust Memorial Museum trafiłem na dokument filmowy z roku 1934 ukazujący miejscową społeczność. Jest to coś zupełnie niesamowitego co oglądałem z zapartym tchem.
Morris Unger, his wife Ethel, and their sons Robert and Sy traveled from New York City to Morris’ hometown, the village of Niebylec, Poland (Niblitz or Neblisch in Yiddish), in the summers of 1932 and 1934. Robert (age 15 in 1932) filmed their visit. The purpose was to visit Morris’ father, Kalman Unger. Kalman had sent Morris and his six daughters, one by one, to the United States. Morris was successful in the wholesale produce and frozen food business in the U.S. and provided Kalman with the biggest and only house made of bricks in Niebylec. Morris pleaded with Kalman to return to the U.S. with his family as he predicted bad times ahead, but Kalman refused. Nearly all of the 300 Jews who lived in Niebylec disappeared within a few years after the American Ungers visited, probably sent to Belzec or murdered in the woods.
The Unger family and townspeople stand around a car in the village of Niebylec. They stand in a group with Yankel; Morris sports a straw hat. Sitting in a car, Ethel poses with Kalman. The family departs in a buggy to visit friends in the countryside. The family is greeted by their friends. CU of Kalman and his friend conversing. 01:12:19 HAS, people gathering to go to synagogue. Men dressed in religious garb. Little children stand in the courtyard looking up at the camera, shooting from inside the window of a house. Ethel in a long dark coat and light dress and Sy stand together and look up at the camera. The Ungers stand together with their little cousins. Good CUs of Kalman, Sy, Ethel, and Morris. The Ungers in a field. Camera tracks people walking throughout the village, headed toward synagogue.
Link do oryginalnego materiału : Second Unger family visit to Polish village
Dodaj komentarz